Toestand
Gesloopt/verdwenen
Beschrijving/informatie/geschiedenis
Constant Kumpen, de oprichter van het Hasseltse bedrijf Keramo, begon zijn carrière in een kleine draineerbuizenfabriek in Wijer. Volgens veel (officiële) bronnen startte hij dit bedrijfje in 1945. In een krantenartikel uit 1973, geschreven naar aanleiding van zijn overlijden, staat echter te lezen dat zijn ouders in 1941 een klein fabriekje van draineerbuizen overnamen in Kermt. Vermoedelijk is 'Kermt' hier een foutje van de journalist en wordt wel degelijk Wijer bedoeld. Er zijn immers geen andere bronnen die het bestaan van een buizenfabriekje in Kermt bevestigen. De pannenoven of buizenfabriek in Wijer, die het begin betekende van de carrière van Constant Kumpen, werd dus niet door hem opgericht, maar overgenomen door zijn ouders.
Andere feiten bevestigen dit. Op de kaart van 1939 is vlak bij het kasteel van Wijer een gebouw zichtbaar dat heel erg aan een pannenbakkerij of steenbakkerij doet denken, nl. een klein vierkant gebouwtje en een lange (droog)loods. Bovendien vonden we ook een aantal advertenties in Het Belang van Limburg uit 1930 en 1932 van een pannenoven/buizenfabriek uit Wijer. De pannenoven of buizenfabriek bestond dus zeker al in 1930! Jammer genoeg wordt de naam van de eigenaar(s) niet in deze advertenties vermeld.
Op de website van het erfgoedproject 'Onder de radar' vonden we een hele mooie luchtfoto.
Op deze foto uit 1945 is een bedrijf te zien dat heel wat groter is dan de weergave op de miitaire kaart deed vermoeden.
We zien verschillende droogloodsen naast elkaar. Het is niet duidelijk of er een grote oven of een hoge schouw aanwezig is.
In 1947 vestigde Constant zich samen met zijn broer Emiel Kumpen in Hasselt als handelaar in bouwmaterialen. Na de oorlog was er een grote bouwactiviteit en zo startten ze in 1950 ook de wegenbouwavtiviteiten. Omdat er steeds meer vraag kwam naar gresbuizen, bestemd voor riolering, bouwden ze in 1957 zelf een buizenfabriek met oven aan de Paalsteenstraat in Hasselt. Zo werd het bedrijf Keramo geboren.
Allicht stopte de productie in Wijer ook rond die jaren. In het begin zou in Hasselt nog klei uit Wijer zijn gebruikt.
Constant Kumpen (1920-1973) was afkomstig van Schulen. Hij trouwde in Wijer met Marie José Vanbergen. Hij kocht als ondernemer het historische Paanhuis met de aangenzende grond in het centrum van Wijer om er een villa te bouwen. Het Paanhuis werd rond 1953 afgebroken. Twee families, nl. Gustaaf en Clement Noblesse, die kort daarvoor in het Paanhuis woonden, waren werknemers bij Constant Kumpen.
Notaris Jozef Willems uit Sint-Truiden, eigenaar van het kasteel en de kasteelhoeve van Wijer sinds 1911, verkocht aan plaatselijke boeren heel wat gronden van het kasteel. Zijn dochters deden na zijn dood in 1929 hetzelfde. Zo verkregen de oprichters van dit pannenfabriekje en/of de familie Kumpen de gronden (die in feite vooral op het grondgebied van Stevoort liggen) waarop onder meer de buizenfabriek gelegen was.
Deze drainagebuizen werden in die periode veel gebruikt in de landbouw. Ze werden gemaakt met klei die ter plaatse gewonnen werd (geen 'gres' dus). Ook in Loksbergen en in andere pannenbakkerijen werden in die periode veel van dergelijke drainagebuizen geproduceerd.
Uit mondelinge overlevering is er een verhaal bekend uit Kermt over Fons Daniëls (1900-1986) die een tijdje als pottenbakker zou gewerkt hebben in een fabriekje in Wijer waar hij bloempotten draaide... Op basis van de periode kan dit alleen maar in de fabriek van Kumpen zijn geweest!
|
Meer foto's
Bronnen
- Website Hasel over Kumpen en Keramo, Kiewit & Banneux / Warm aanbevolen (2008), pp. 82-83.
- Website Heemkunde Nieuwerkerken, tweemaandelijks tijdschrift Infoheemkunde, 4de Jg., mei-juni 2008 en 6de Jg., januari-februari 2010
- Kasteel Wijer in de Inventaris Onroerend Erfgoed
- B&B Kasteelhoeve De Kerckhem, Wijer
- Mondelinge informatie Ludo Thijs, Schulen
- Project Onder de Radar, PCCE, provincie Limburg
|
